Monday, March 4, 2013

Simo Matavulj, "Naumova slutnja"



Simo Matavulj (Šibenik, 31.  avgust 1852 - Beograd, 20. februar  1908),  pisac čije se dalmatinsko porijeklo naročito isticalo u velikom broju njegovih djela, ali mu nije smetalo da bude svjetski čovjek koji je život proveo u kretanju kroz Hrvatsku, Crnu Goru, Srbiju, Italiju, Francusku i druge zemlje. Prema mišljenju nekih naučnika, bio je prvi naš predstavnik u realizmu  koji se sasvim oslobodio uticaja romantizma (ali i ruske, njemačke i mađarske književnosti, jer je svoje uzore pronašao u romanskim, prije svega u francuskoj). Prevodio je djela francuskih realista i tako formirao podlogu za svoje buduće stvaralaštvo. Njegov stil je bio više tehnički nego umjetnički vrijedan, što, naravno, ne znači da mu se umjetnička veličina opovrgava, već se samo ukazuje na njegovu vjernost programu realizma. Kada govorimo o Matavulju, najprije pomislimo na njegove romane, roman Uskok i čuveni Bakonja fra Brne, međutim, Matavulj je svoj književni dar usmjerio uglavnom prema kraćim formama, pripovijetkama, a poznato je da je čak i njegov najpoznatiji roman zamišljen kao pripovijetka, da bi kasnije prerastao u roman na bazi novele. Mi ćemo se u ovom radu pozabaviti njegovom pripovijetkom Naumova slutnja koja pripada periodu Matavuljevog stvaralaštva koji se vezuje za Beograd.